NEDİR BU BEYİN VE BAĞIRSAK İLİŞKİSİ?

| Eray Yıldızhan
NEDİR BU BEYİN VE BAĞIRSAK İLİŞKİSİ?

NEDİR BU BEYİN VE BAĞIRSAK İLİŞKİSİ?

Son yıllarda bağırsak sağlığı üzerine yapılan pek çok araştırma sayesinde bugün bağırsak sağlığının beyin sağlığıyla yakın bir ilişki içerisinde olduğunu biliyoruz. Öyle ki bağırsak artık “ikinci beyin” olarak anılıyor. Peki ama neden?

Son yıllarda bağırsak sağlığı üzerine yapılan pek çok araştırma sayesinde bugün bağırsak sağlığının beyin sağlığıyla yakın bir ilişki içerisinde olduğunu biliyoruz. Öyle ki bağırsak artık “ikinci beyin” olarak anılıyor. Peki ama neden?

Bunun ilk sebebi bağırsaklarımızın hücre yapısı, etken maddeleri ve reseptörleri bakımından beynimizle ciddi benzerlikler göstermesi. Bu benzerlik ise bağırsaklarımızın da tıpkı beynimiz gibi hatırlayabileceğini, hissedebileceğini ve tüm bunlarla birlikte karar verme sürecimizi etkileyebileceğini gösteriyor. Ayrıca bağırsaklarımız sadece yararlı maddelerin sindirimini gerçekleştirmek ve zararlı maddelerin vücuttan atılmasını sağlamak işiyle ilgilenmiyor. Bunun yanında bağırsak duvarında bulunan sinir hücrelerinden oluşan katman sayesinde, sempatik ve parasempatik sinir sisteminin maddelerinin iletimini, bazı uyarıcı hormonların ve koruyucu salgıların dengesini de kontrol ediyor.

İşte bağırsakla ilgili elde edilen tüm bu veriler, bağırsağın ikinci beyin olarak anılmasına neden oluyor. İkinci beynimiz olan bağırsaklarımızda bulunan hücreler, beynimizle benzer şekilde çeşitli bilgileri kaydediyor ve gerektiğinde kullanıyor. Örneğin beslenme ile vücudumuza giren zararlı maddeleri, beyinden önce bağırsak algılıyor ve yüksek bir savunma ile tehlikeyi hızlıca vücuttan uzaklaştırıyor.

Beyin ve bağırsak ilişkisini ortaya koyan tüm araştırmalar gösteriyor ki bağırsak sağlığı zihinsel sağlık üzerinde de etki sahibi. Bu yazımızda bağırsaklarımızın zihinsel sağlığımıza olan etkilerini kısaca ele alacağız. 

Sakinleştirici ve mutluluk verici hormonlar

Araştırmalar bağırsaklarımızda da ruh durumumuzu etkileyen bazı hormonların salgılandığını ortaya koyuyor. Buna göre beyin ile bağırsak sindirim sistemini kendi aralarında paylaşıyor ve bağırsaklarımız sakinleştirici ve mutluluk verici hormonlarla yakın bir ilişki içinde hareket ediyor. Hatta mutluluk hormonu olarak bilinen serotoninin yüzde 5’i beyinde, yüzde 95’i ise bağırsaklarda üretiliyor.

Duygu ve davranışlar

Sayın hocamız Bilal CANTÜRK 21 günlük nefes ve denge hamleleri derslerinde pek çok kez işaret ettiği gibi doğru nefes egzersizleri ve beslenme  bütüncül olarak fayda gösterdiğini söylüyor buna bağlı olarakta bağırsaklarımız da oluşan sorunlar duygu durumumuzu etkiliyor nefesimizi ve beslenmemizi dengelersek sorunların pek çoğunun ortadan kalkacağı aşikar, Çünkü bağırsaklarımızda bulunan bakteriler, ruhsal durumumuzu kontrol eden nörokimyasalların etkinliğini düzenliyor ve duygu ve davranışlarımızı tıpkı ikinci beyin gibi yönetiyor.

Bağırsaklarımızda duygularımızı düzenleyen genler olduğunu gösteren araştırmalar olduğunu daha önce belirtmiştik. İşte buna göre bu genler beyni etkileyerek kaygı ve asabiyete neden olabiliyor. Birçok bilim insanı endişe ve kaygı problemleri ile mücadele eden kişilerin bağırsaklarını kontrol ettirmesi gerektiğini düşünüyor.

Beyin gelişimi

Beyin bağırsak ilişkisi araştırmaları doğrultusunda, bağırsak bakterilerimiz olmasaydı beynin yapısı, işleyişi ve davranışlarında büyük değişiklikler olabileceğini iddia eden birçok bilim insanı mevcut. Buna göre bağırsak bakterilerimiz beynin gelişimine de yardımcı oluyor olabilir. Dolayısıyla bağırsak florası sağlığı, beyin sağlığı açısından da son derece önemli.